پله و اجزای تشکیلدهندهی آن
معمولاً از پله جهت دسترسی به سطوحی که در یک تراز استقرار نیافتهاند، استفاده میگردد. هر پله دارای مشخصاتی است مانند طول، عرض و … که ابعاد هریک از آنها براساس عملکرد و موقعیت محل متغیر میباشد. شکل بعدی یک راهپلهی عادی را نمایش میدهد.
الف کف پله (b): «کف پله» به سطح فوقانی پله اطلاق میگردد؛ یعنی جایی که پا روی آن قرار میگیرد و اندازهی آن عمدتاً در حدود 30 سانتیمتر است.
ب ارتفاع یک پله (h): به فاصلهی عمودی دو کف پلهی پشت سرهم، «ارتفاع پله» میگویند.
ج پیشانی پله: «پیشانی» یک قطعهی عمودی است که یان دو کف پلهی متوالی استقرار دارد.
د گونه پله: به سطوح کنارهی دو طرف پله، «گونه» میگویند.
ه عرض پله (g): فاصلهی میان گونههای هر تک پله، «عرض پله» نام دارد.
و شیار کف پله: بر روی هر کف پله، یک یا دو شیار (گودی)، در امتداد عرض پله ایجاد میکنند. این شیارها به منظور ممانعت از لغزش بهوجود میآیند.
در شکل بعدی میتوانید اجزای یک پله را ملاحظه نمایید.
ز ردیف پله: «ردیف پله» به مجموعه باندهای متوالی بین دو اختلاف سطح، اطلاق میگردد. یک ردیف پله متشکل از حداقل سه پلهی متوالی است.
ح پاگرد: سطحی میباشد که شخص پس از طی کردن یک ردیف پله، پای روی آن میگذارد. کاربرد پاگرد برای استراحت و گاهی اوقات هم تغییرجهت دادن است. شکل زیر یک ردیف پله و پاگرد آن را نمایش میدهد.
ط چشم پله: به فاصلهی بین دو ردیف پله، «چشم پله» میگویند که در شکل بعدی مشخص شده است.
ی نرده: جانپناه و حفاظی است به منظور جلوگیری از سقوط اشخاص که در لبهی پله نصب میگردد. همچنین از آن به عنوان تکیهگاه دست جهت بالا و پایین رفتن استفاده میشود. برای ساخت این حفاظ با توجه به سلیقهی طرح و طرّاح از مصالح بنّایی، فلز، چوب و … استفاده میکنند. شکل بعدی نردهی پله را نشان میدهد.
در شکل بعدی میتوانید جزئیات پلکان را از نمای افقی (به صورت پلان) مشاهده نمایید.
شکل بعدی نمای یک ردیف پله را از پهلو به تصویر میکشد.
ک سرگیر پله: حداقل ارتفاع آزاد به صورت عمودی از کف پلکان تا خط شیب پلکان فوقانی (پاگرد یا کف طبقهی فوقانی) به منظور حرکت افراد و انتقال وسایل، برابر با 20/2 متر در نظر گرفته میشود. شکل بعدی این موضوع را مشخص مینماید.
دقت داشته باشید که با توجه به شکل بعد، برای استفادهی بیشتر از سطح سقف میتوان آن را روی ردیف پله جلو آورد به شرط اینکه ارتفاع سرگیر از 20/ 2 متر کمتر نباشد.
ل قرنیز پله: معمولاً دیوارهای کنار پلکان که با گچ اندود شدهاند، در زمان رفت و آمد به علت ضربات پای افراد آسیب میبینند و بد شکل میشوند. همچنین در هنگام شستوشوی پاگرد و پلهها، آب روی گچ تأثیر میگذارد و باعث تخریب آن میگردد. به منظور پیشگیری از وقوع اتفاقات مذکور، در کنار پلهها و در پای دیوار سنگ قرنیز نصب مینمایند. جنس قرنیز عمدتاً سنگ پلاک، موزائیک و یا چوب است. در شکل بعدی میتواندی دو نوع قرنیز را مشاهده کنید.
م خط شیب پله: این خط لبهی زیرین پلههای یک ردیف را به یکدیگر اتصال میدهد.
ن زاویهی شیب پله (α): زاویهی بین خط شیب پله با خط افق را، «زاویهی شیب» پله مینامند.
ش حجم پله (t): منظور از حجم پله، ضخامت سقف زیر یک ردیف پله است.
در شکل بعدی خط شیب پله، زاویهی شیب پله و حجم پله مشخص شده است.